Hoe worden brillenglazen gemaakt?

De brillenglazen zijn het belangrijkste deel van de bril. Zij verrichten het meeste werk om u van optimaal zicht te voorzien. Maar voordat ze hun werk kunnen doen, moeten brillenglazen een hele weg afleggen. BETER ZIEN legt uit hoe zowel glazen als kunststof brillenglazen gemaakt worden. Waar worden brillenglazen van gemaakt? En wat is het verschil tussen gepersonaliseerde brillenglazen en brillenglazen die u 'kant-en-klaar' in de winkel koopt?

Er zijn in essentie twee verschillende processen, maar gepersonaliseerde precisiebrillenglazen (die ook wel bekend staan als brillenglazen op sterkte) worden, ongeacht van wie de fabrikant is, vrijwel allemaal gemaakt door middel van freeform-technologie. Dit is een geavanceerde productietechniek die door ZEISS ontwikkeld is, en vervolgens door de gehele brillenglassector gepatenteerd is.

In tegenstelling tot brillenglazen op sterkte, worden 'kant-en-klare' standaardbrillenglazen gemaakt d.m.v. een gietproces. Er is een duidelijk verschil tussen deze twee soorten brillenglazen: de opticien gebruikt standaardbrillenglazen doorgaans voor een eenvoudige, kosteneffectieve bril; bijvoorbeeld voor leesglazen of in het geval dat iemand zeer snel een vervangende bril nodig heeft. In tegenstelling tot brillenglazen op sterkte, worden dit soort brillenglazen vaak in grote hoeveelheden geproduceerd en niet afzonderlijk per stuk. Standaardbrillenglazen zijn prima voor standaardzichtcorrectie, maar bieden niet dezelfde prestaties als gepersonaliseerde precisiebrillenglazen. Om een bril te kunnen creëren die dergelijke topprestaties levert, stelt de opticien een gedetailleerd, alomvattend zichtprofiel van de brildrager samen; dit profiel vormt de basis voor de productie van de brillenglazen.

Standaard- en half afgewerkte brillenglazen van kunststof worden in een gietproces gemaakt: speciale ingrediënten, bijvoorbeeld voor het verbeteren van UV-absorptie, worden toegevoegd aan de vloeibare materialen, genaamd monomeren. Dit mengsel wordt in mallen gegoten, verhard en vervolgens verwerkt om de restspanning te verminderen. Vervolgens is het half afgewerkte brillenglas klaar voor gebruik. Als het exemplaar als standaardbrillenglas gebruikt gaat worden, wordt er een harde coating aangebracht en, op verzoek, kunnen er ook verdere coatings aangebracht worden.

Dit proces is iets anders voor half afgewerkte brillenglazen van glas: eerst worden natuurlijke grondstoffen (zoals kwarts, kaliumcarbonaat, natriumcarbonaat en een oxide) bij 1400 tot 1500 °C gesmolten tot een glasmengsel. Vervolgens wordt hier, onder druk, een rond glazen blok van gemaakt dat drie centimeter dik is. Dit heet een persing. Het vooroppervlak wordt in de volgende stap verwerkt. Een diamanten slijpgereedschap wordt gebruikt om het brillenglas de voorgeschreven vorm te geven, terwijl het polijsten het de vereiste transparantie geeft. Wat we nu over hebben, is een transparant, half afgewerkt brillenglas dat aan één kant al geslepen is.

Bifocale brillenglazen hebben één blikveld voor het bekijken van nabije objecten, en één blikveld voor het zien op grote afstand. Bifocale brillenglazen kunnen van glas of kunststof gemaakt worden. Het productieproces kan echter significant verschillen, afhankelijk van het materiaal. Met glazen bifocale brillenglazen, is er een extra lens geïntegreerd in het half afgewerkte brillenglas, waarvan de bovenste helft dezelfde sterkte heeft als de hoofdlens, terwijl de onderste helft (voor nabij zicht) een grotere sterkte heeft. Eerst wordt het achterste oppervlak van de extra lens opgeruwd en gepolijst. Vervolgens wordt de bolle kant in de al bestaande inkeping van de hoofdlens geplaatst. Vervolgens wordt de extra lens samengesmolten en geslepen met de hoofdlens, totdat er nog maar één lens zichtbaar is. Het bifocale, half afgewerkte brillenglas wordt vervolgens verder verwerkt doordat de oppervlakken aan de voor- en achterkant geslepen en gepolijst worden.

Het produceren van kunststof bifocale brillenglazen is een stuk minder ingewikkeld. In tegenstelling tot glazen bifocale brillenglazen, is er bij kunststof bifocale brillenglazen geen extra lens nodig voor het gebied van het brillenglas voor nabij zicht. Bij kunststof bifocale brillenglazen is dit stuk van het brillenglas gewoon boller gemaakt. Deze bolling wordt bereikt door een gietvorm waarin het half afgewerkte brillenglas wordt gegoten.

De bepalende factor bij de ontwikkeling van varifocale brillenglazen is het doel waarvoor ze gebruikt gaan worden: stelt de drager bepaalde eisen aan de brillenglazen, bijvoorbeeld doordat hij of zij ze bij het werken achter de computer zal gaan dragen? Of zullen de brillenglazen gedragen worden bij gewone dagelijkse activiteiten? Een groot aantal factoren is van belang bij het berekenen van het ontwerp van een brillenglas, zoals een wiskundige vergelijking met honderden onbekende variabelen. Het zal dan ook niet als een verrassing komen dat het produceren van het brillenglas een complexe taak is. Een speciale slijpmachine zorgt ervoor dat het berekende ontwerp toegepast wordt op het half afgewerkte brillenglas. Een varifocaal brillenglas wordt gedurende verschillende testfases geoptimaliseerd voordat het uitgerold wordt en het daadwerkelijk in batches gemaakt gaat worden. Het ontwerp van het varifocale brillenglas wordt herhaaldelijk aangepast en verfijnd totdat de eerste prototypes beschikbaar zijn. Testdragers testen de brillenglazen grondig, om de uitstekende draageigenschappen te garanderen. De batchproductie en marketing beginnen pas wanneer de testdragers tevreden zijn met het ontwerp van het brillenglas.

's Nachts wisselen onze ogen van dagzicht (fotopisch zicht) naar nachtzicht (scotopisch zicht). Gezonde ogen hebben ongeveer 25 minuten nodig om zich aan het donker aan te passen. Des te minder licht er beschikbaar is, des te actiever worden de sensorcellen van het oog. Zij zijn verantwoordelijk voor ons licht/donker-zicht en heten staafjes. Tegelijkertijd worden de pupillen groter om zoveel mogelijk licht in het oog te laten vallen. Gezonde ogen hebben geen moeite om zich aan te passen aan veranderende lichtomstandigheden. Erfelijke aandoeningen, bepaalde medicatie, blessures en een vitamine-A-tekort kunnen allemaal leiden tot verminderd nacht- of schemerzicht. Dit is een probleem waar veel brildragers last van hebben. De pupillen moeten wijder worden bij omstandigheden met minder licht. Het gevolg hiervan is dat de dieptewaarneming en het ruimtelijke zicht afnemen, terwijl weerspiegelingen en slecht contrast de ogen vermoeien. De i.Scription^® technologie van ZEISS houdt bij het ontwerpen van de brillenglazen rekening met het feit dat de pupillen van de drager 's nachts wijder worden; op deze manier worden de visuele prestaties van het nacht- en schemerzicht aanzienlijk verbeterd. 

En wist u al dat ons licht/donker-zicht ook een belangrijke rol speelt als het om veiligheid aan boord van een vliegtuig gaat? Gedurende het opstijgen en landen wordt de cabineverlichting gedimd zodat de ogen van passagiers en bemanningsleden zich meteen kunnen aanpassen aan de nieuwe lichtomstandigheden in het geval van een ongeluk. Hiermee kunnen belangrijke seconden gewonnen worden in een noodgeval.

Er is geen twijfel over mogelijk dat standaard 'kant-en-klare' brillenglazen prima te gebruiken zijn voor veel verschillende activiteiten en visuele defecten. Een perfect op maat gemaakte bril kan echter een stuk effectiever zijn. Bijvoorbeeld: standaardbrillenglazen accommoderen het blikpunt van elk oog, maar er wordt geen rekening gehouden met de precieze afstelling van hoe de brillenglazen voor het oog hangen, of hoe het montuur op het gezicht van de drager staat. Des te meer er bij de productie van brillenglazen rekening wordt gehouden met hoe de drager door de brillenglazen kijkt, des te preciezer de productie; hierdoor kan de drager van optimaal, natuurlijk zicht genieten. Om dit te kunnen bereiken, moet de opticien naast het blikpunt veel verschillende belangrijke gezichtsparameters opmeten – en dit moet gedaan worden met een nauwkeurigheid van tienden van millimeters. Des te meer de opticien weet over de drager, des te preciezer kan de optiek, het ontwerp van het glas, door ZEISS worden geoptimaliseerd. Het helpt ook als de opticien met ZEISS meetapparatuur werkt, zodat er geen fouten optreden bij de gegevensoverdracht naar ZEISS.

Ontspannen en natuurlijk zicht kan alleen bereikt worden met behulp van perfecte harmonie tussen montuur, brillenglazen, individuele zichtbehoeften en de gezichtsvorm van de brildrager; zeker bij mensen met oudere ogen of zeldzamere afwijkingen. ZEISS freeform-technologie verwerkt een zee aan persoonlijke informatie van de drager en, dankzij gecompliceerde wiskundige calculaties, produceert deze technologie dusdanig precies afgestelde brillenglazen dat de drager van optimaal zicht kan genieten met het gekozen montuur. Op deze manier kunt u genieten van helder zicht op verschillende afstanden en uitstekende draageigenschappen. Des te complexer en unieker de situatie is, des te groter is het verschil tussen het effect dat door gepersonaliseerde en standaardbrillenglazen wordt bereikt.